Meer dan 50.000 mensen overleden aan corona in Nederland: een terugblik op de pandemie
Sinds het begin van de coronapandemie in 2020 heeft COVID-19 diepe sporen nagelaten in Nederland. Niet alleen op sociaal en economisch vlak, maar vooral in het leven van duizenden families die geliefden zijn verloren. Volgens recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn er tot september 2023 meer dan 50.000 mensen in Nederland overleden aan de gevolgen van corona.
De cijfers in beeld
In het eerste jaar van de pandemie, 2020, registreerde het CBS ruim 20.000 sterfgevallen door COVID-19. Dat aantal was uitzonderlijk hoog, mede doordat het virus ons land onverwachts en hard trof. In 2021 bleef het virus dominant aanwezig, met ongeveer 19.600 doden als gevolg. In 2022 daalde het aantal overlijdens aan COVID-19 tot circa 8.200. Tot september 2023 kwamen daar nog enkele honderden bij, waardoor het totale dodental boven de 50.000 uitkomt.
Het is belangrijk om te vermelden dat de officiële cijfers gebaseerd zijn op geregistreerde overlijdens waarbij COVID-19 als doodsoorzaak werd vastgesteld. Het daadwerkelijke aantal overlijdens kan hoger liggen, omdat zeker in het begin van de pandemie niet altijd werd getest of gemeld.
Ouderen en kwetsbaren het hardst geraakt
Zoals in veel andere landen werden ook in Nederland vooral ouderen en mensen met een kwetsbare gezondheid zwaar getroffen. In verzorgingshuizen en verpleeghuizen vielen veel slachtoffers, met name tijdens de eerste golf in het voorjaar van 2020. Het virus bleek bijzonder gevaarlijk voor mensen met onderliggende aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, diabetes of longproblemen.
Impact op de zorg
De grote hoeveelheid ziekenhuis- en IC-opnames legde in korte tijd een enorme druk op de Nederlandse zorg. Ziekenhuizen moesten reguliere zorg uitstellen of afzeggen om ruimte te maken voor coronapatiënten. Zorgmedewerkers draaiden overuren en werkten onder moeilijke omstandigheden. Ook in de thuiszorg, geestelijke gezondheidszorg en langdurige zorg waren de gevolgen voelbaar.
Vaccinatie en afname sterfte
Vanaf begin 2021 begon de landelijke vaccinatiecampagne. Vooral ouderen en kwetsbaren kregen voorrang. De vaccins bleken effectief in het verminderen van ernstige ziekte en overlijden, wat zich ook vertaalde in lagere sterftecijfers. De daling in 2022 en 2023 is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de hoge vaccinatiegraad onder risicogroepen, betere behandelmethodes én een toename van groepsimmuniteit.
Herinneren en vooruitkijken
Ruim 50.000 sterfgevallen betekent dat tienduizenden gezinnen in Nederland iemand hebben verloren aan COVID-19. Het verlies is blijvend, ook al lijken de acute gezondheidscrisissen inmiddels achter ons te liggen. In veel gemeenten en steden zijn inmiddels herdenkingsmomenten en monumenten gerealiseerd, zodat er ruimte blijft om stil te staan bij deze ingrijpende periode.
Tegelijkertijd wordt er gewerkt aan evaluaties van het coronabeleid, met als doel beter voorbereid te zijn op toekomstige gezondheidscrises. De coronapandemie heeft namelijk niet alleen laten zien hoe kwetsbaar we kunnen zijn, maar ook hoe veerkrachtig de samenleving is als het erop aankomt.
Tot slot
De coronapandemie is een historische gebeurtenis die Nederland blijvend heeft veranderd. Meer dan 50.000 mensen verloren hun leven aan het virus. Dat cijfer is niet alleen een statistiek, maar staat symbool voor persoonlijk verlies, verdriet en veerkracht. Het is van belang dat deze periode niet wordt vergeten, zodat de lessen uit het verleden kunnen bijdragen aan een betere toekomst.
1 reactie